8 czerwca w Zawadach miało miejsce uroczyste poświęcenie odbudowanego cmentarza wojennego Zawady II. Ceremonia zgromadziła licznych gości, w tym przedstawicieli lokalnych władz, duchownych oraz mieszkańców. To wydarzenie stanowiło zwieńczenie wieloletnich prac mających na celu przywrócenie pamięci o żołnierzach poległych podczas I wojny światowej.
- Uroczystość poświęcenia cmentarza wojennego Zawady II
- Udział lokalnych władz i mieszkańców
- Prezentacja historii cmentarza
- Przekazanie opieki nad cmentarzem lokalnym instytucjom
Podczas uroczystości, która odbyła się w lesie w Zawadach, zaprezentowano krótki rys historyczny tego miejsca. Cmentarz, na którym pochowani są żołnierze niemieccy i rosyjscy, jest świadectwem dramatycznych wydarzeń z czasów I wojny światowej. Historyczne tło przybliżyli zebranym Jacek Czaplicki oraz dr Małgorzata Karczewska.
Gabriel Janczarski, wnuk żołnierza walczącego na Kurpiach, również był obecny na uroczystości, dodając osobistego wymiaru tej ceremonii. Jego obecność podkreśliła znaczenie pamięci o tych, którzy walczyli i zginęli na tych terenach.
W uroczystości uczestniczyło około 200 osób, w tym poczty sztandarowe, duchowni trzech wyznań chrześcijańskich, przedstawiciele straży pożarnej, samorządowcy, rekonstruktorzy oraz mieszkańcy regionu. W imieniu starostów kwiaty złożyli przewodniczący Rady Powiatu Adam Białobrzeski oraz radny powiatu Henryk Toryfter.
Podczas ceremonii, dr hab. Maciej Karczewski z Ośrodka Badań Europy Środkowo-Wschodniej wręczył akt objęcia opieką nad cmentarzem przez Ochotniczą Straż Pożarną w Brodowych Łąkach oraz Szkołę Podstawową im. Aleksandra Kopcia w Zawadach. Podkreślił, że to właśnie dzięki ich pracy i zaangażowaniu miejsce pochówku żołnierzy zostało zachowane i pozostanie w pamięci.
"To nie było łatwe zadanie. Sześć lat pracy, wiele godzin i dni dokumentowania, wykopaliska, setki rozmów, lata wyszukiwania i tłumaczenia dokumentów, podróże do archiwów" - czytamy na profilu Facebook Dziedzictwa Wielkiej Wojny.
Uroczystość zakończyła się modlitwą ekumeniczną oraz poświęceniem cmentarza przez duchownych różnych wyznań. Wszyscy zebrani mogli doświadczyć chwili refleksji nad historią i znaczeniem tego miejsca.
Odbudowa cmentarza była możliwa dzięki zaangażowaniu wielu osób i instytucji, w tym Ochotniczej Straży Pożarnej w Brodowych Łąkach, Szkoły Podstawowej im. Aleksandra Kopcia w Zawadach, Ośrodka Badań Europy Środkowo-Wschodniej oraz lokalnych historyków i nauczycieli.
"Teraz cmentarz będzie dojrzewał. Kopce mogił porosną trawą, której ziarna tkwią we włókninie, z czasem powrócą na nie jagodniki, tak, by nekropola miała leśny charakter. Jak napisano o tak zaplanowanych cmentarzach w 1916 r. '...drzewa urosną w górę i w siłę, mogiły pokryją się bluszczem. Będzie piękniejszy z każdym mijającym dziesięcioleciem, poważniejszy i bardziej wyrazisty'" - pisze Dziedzictwo Wielkiej Wojny.
Według informacji z: Starostwo Powiatowe w Ostrołęce